دوربین تحت شبکه امروزه جزء ابزارهای حیاتی در زمینه‌های امنیت، نظارت و کنترل شده‌اند. این ابزارهای پیشرفته با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن تصویربرداری و ارتباطات شبکه، امکانات فوق‌العاده‌ای را برای ضبط و نظارت بر محیط‌های مختلف فراهم می‌کنند. با ترکیب کیفیت بالای تصویر، قابلیت‌های هوش مصنوعی و امکانات ارتباطی پیشرفته، دوربین‌ تحت شبکه به یک ابزار جهت افزایش امنیت و کنترل بهتر بر محیط‌های مختلف تبدیل شده‌اند.

تاریخچه دوربین تحت شبکه

دوربین‌های تحت شبکه، یا دوربین‌های IP (Internet Protocol)، به عنوان یک نوآوری قابل توجه در عرصه فناوری تصویربرداری ظاهر شدند. شروع این تکنولوژی به دهه‌ی 1990 میلادی باز می‌گردد. در آغاز، دوربین‌های تحت شبکه به شکل ابتداییتری و با کیفیت تصویر محدود، تولید می‌شدند.

در ابتدا، تجهیزات نظارت تصویری از طریق دوربین‌ها به سرورها و سیستم‌های مختلف متصل می‌شدند که این اتصالات اغلب از طریق کابل‌های کواکسیال بوده و بر پایه تکنولوژی آنالوگ عمل می‌کردند و بعدها بجای سرور از دستگاه NVR استفاده شده. با گذر زمان و توسعه فناوری شبکه، دوربین‌های تحت شبکه با استفاده از پروتکل‌های اینترنتی برای ارسال تصاویر به سرورها و دستگاه‌های ذخیره‌سازی اطلاعات از راه دور، به عنوان یک ابزار موثر در حوزه نظارت و امنیت مطرح شدند.

جهت ضبط تصاویر دوربین مداربسته تحت شبکه لازم است از دستگاه خاصی به نام NVR استفاده کنید که مخفف (Network Video Recorder) است استفاده کنید، حالا اگر میخواهید بدانید که NVR چیست؟ و چه کاربردی دارد باید مقاله آموزشی مربوط به آن را بخوانید تا با نحوه کار و کارکرد NVR آشنا شده و حتی بتوانید دوربین تحت شبکه را به دستگاه NVR متصل کنید.

توسعه تکنولوژی فشرده‌سازی تصاویر و استفاده از حسگرهای تصویر با کیفیت بالا، باعث افزایش کیفیت تصاویر ضبط شده و افزایش کارایی دوربین‌های تحت شبکه شد. امروزه، با گسترش استفاده از تکنولوژی‌های هوش مصنوعی و تشخیص تصاویر، دوربین‌های تحت شبکه به یک ابزار چند منظوره برای امنیت، نظارت و کنترل محیط‌ها تبدیل شده‌اند که تصاویر را روی NVR ذخیره میکنند.

مشخصات فنی دوربین تحت شبکه

یکی از مهمترین ویژگی‌های دوربین‌های تحت شبکه، رزولوشن تصویر آن است. رزولوشن بالا اطمینان از ضبط تصاویر با جزئیات دقیق را فراهم می‌کند. همچنین، نوع لنز و فاصله کانونی نقش بزرگی در زاویه دید و کیفیت تصویر ایفا می‌کنند. حسگر تصویر نیز تعیین‌کننده قابلیت‌های دید در شرایط نوری مختلف می‌باشد. توانایی ضبط و پخش ویدئو با سرعت و کیفیت مناسب نیز جزء موارد حیاتی برای دوربین‌های تحت شبکه است و قابلیت اتصال به شبکه‌های مختلف و پروتکل‌های ارتباطی نیز از دیگر مشخصات فنی است که باید مورد توجه قرار گیرد مانند دوربین مداربسته آیمو که یکی از بهترین دوربین تحت شبکه در ایران میباشد که قابلیتهای بسیار خوبی مانند انتقال تصویر از راه دور و سایر امکانات هوش مصنوعی دوربین مداربسته را دارد.

لنز دوربین مداربسته تحت شبکه

لنز دوربین‌های مداربسته تحت شبکه یکی از اجزای حیاتی است که مستقیماً تأثیرگذار بر کیفیت تصویر و عملکرد دوربین دارد. لنز در واقع، بخشی از دوربین است که نورهای وارد شده را متمرکز کرده و تصویر را بر روی حسگر تصویر (سنسور) تولید می‌کند. ویژگی‌ها و نوع لنز موجود در یک دوربین تحت شبکه می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کارایی و کاربردهای دوربین داشته باشد.

لنز‌های دوربین‌های تحت شبکه در دسته‌ها و انواع مختلفی قرار می‌گیرند. از جمله ویژگی‌های مهم لنز می‌توان به فاصله کانونی، زاویه دید، دیافراگم، و توانایی تنظیم فوکوس اشاره کرد. فاصله کانونی لنز نقش مهمی در تعیین نقطه تمرکز و وضوح تصویر ایفا می‌کند. زاویه دید لنز مشخص‌کننده‌ی محدوده دید دوربین است و بر اساس نیازهای محیط مورد استفاده تنظیم می‌شود.

دیافراگم نیز نشان‌دهنده‌ی توانایی لنز در جذب نور محیط است و این ویژگی به‌ویژه در شرایط نوری متغیر اهمیت پیدا می‌کند. قابلیت تنظیم فوکوس لنز نیز برای تنظیم دقیق تصویر در فواصل مختلف و در شرایط متفاوت زیادی از اهمیت برخوردار است. با استفاده از لنز‌های قابل تنظیم فوکوس، کاربران می‌توانند تنظیمات دوربین را به شیوه‌ای انجام دهند که بهترین تصویر و نظارت را فراهم کند.

در کل، لنز دوربین تحت شبکه نقش بسیار مهمی در ارتقاء کیفیت تصویر، دقت نظارت، و انعطاف‌پذیری در محیط‌های مختلف دارد و انتخاب صحیح لنز بر اساس نیازها و شرایط محیطی به بهبود عملکرد دوربین کمک می‌کند.

حسگر تصویر دوربین مداربسته تحت شبکه

حسگر تصویر یکی از قسمت‌های مهم در دوربین‌های مداربسته تحت شبکه است که نقش اصلی در ضبط و انتقال تصاویر دارد. این حسگر تصویر به وسیله‌ی سلول‌های نوری یا فتودایودهای اجتماعی عمل می‌کند. هنگامی که نور به این سلول‌ها می‌رسد، الکترون‌ها تولید می‌شوند که سپس به تصویر تبدیل می‌شوند.

در دوربین‌های تحت شبکه، حسگر تصویر معمولاً یکی از سه نوع استفاده شده را دارا است: CMOS (Complementary Metal-Oxide-Semiconductor)، CCD (Charge-Coupled Device) یا MOS (Metal-Oxide-Semiconductor) sensor. هر یک از این تکنولوژی‌ها ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص خود را دارند.

چگونگی کار حسگر تصویر:
در یک حسگر CMOS، نور وارد سلول‌های نوری می‌شود که به تعداد پیکسل‌های تصویر متناظر با تصویر اندازه‌گیری شده‌اند. هر سلول یک الکترولومینسانس دارد که با وارد شدن نور، الکترون‌ها تولید می‌شوند. این الکترون‌ها سپس در مدارهای CMOS ایجاد می‌کنند.

در حسگر CCD، نور باعث ایجاد الکترون‌ها در یک سلسله مراتب مختلف از سلول‌ها می‌شود. سپس این الکترون‌ها به صورت سریال به خطوط خواندن CCD منتقل می‌شوند.

تفاوت با دوربین‌های مداربسته معمولی:
بزرگترین تفاوت بین حسگر تصویر دوربین‌های تحت شبکه و دوربین‌های مداربسته معمولی در نوع انتقال داده است. در دوربین‌های تحت شبکه، تصاویر به صورت دیجیتال از طریق شبکه منتقل می‌شوند، در حالی که دوربین‌های مداربسته معمولی از کابل‌های آنالوگ استفاده می‌کنند.

در دوربین‌های تحت شبکه، امکانات اضافی مانند پشتیبانی از استانداردهای اینترنتی، اتصال به شبکه‌های بی‌سیم، و استفاده از تکنولوژی‌های هوش مصنوعی به دلیل طراحی دیجیتال بودن حسگر تصویر، به کاربر ارائه می‌شود. همچنین، دوربین‌های تحت شبکه قابلیت استفاده از امکانات پیشرفته مانند تشخیص حرکت، شناسایی چهره، و ذخیره‌سازی امن اطلاعات را فراهم می‌کنند.

توانایی ضبط تصاویر دوربین تحت شبکه

توانایی ضبط تصاویر یکی از ویژگی‌های حیاتی در دوربین‌های تحت شبکه است که تأثیر زیادی بر کیفیت و کاربرد دوربین دارد. دوربین‌های تحت شبکه، به عنوان ابزاری پیشرفته در زمینه نظارت و امنیت، از تکنولوژی‌های ضبط تصویر پیشرفته استفاده می‌کنند.

ویژگی‌های توانایی ضبط تصاویر در دوربین تحت شبکه:
1. کیفیت بالا: یکی از مزایای اصلی دوربین‌های تحت شبکه، توانایی ضبط تصاویر با کیفیت بالا است. حسگرهای تصویر دیجیتال مورد استفاده در این دوربین‌ها، تصاویر با وضوح بالا و جزئیات دقیق را ضبط می‌کنند.

2. رزولوشن بالا: دوربین‌های تحت شبکه اغلب دارای رزولوشن بالا هستند که این امر به ارتقاء وضوح تصاویر و تفکیک جزئیات برای نظارت بهتر کمک می‌کند.

3. پشتیبانی از فرمت‌های ضبط متنوع: این دوربین‌ها اغلب از فرمت‌های ضبط متنوعی مانند H.264 یا H.265 پشتیبانی می‌کنند که به ذخیره‌سازی بهینه تر تصاویر و کاهش فضای ذخیره‌سازی کمک می‌کند.

4. ضبط در زمان واقعی: دوربین‌های تحت شبکه می‌توانند تصاویر را به صورت زمان واقعی ضبط کنند. این ویژگی اهمیت زیادی در مواردی مانند نظارت زنده در سیستم‌های امنیتی دارد.

تفاوت با دوربین‌های مداربسته معمولی

۱. کیفیت بالاتر تصویر: دوربین‌های تحت شبکه به دلیل استفاده از حسگرهای تصویر دیجیتال پیشرفته، اغلب کیفیت تصاویر بهتری نسبت به دوربین‌های مداربسته معمولی دارند.

۲. انتقال داده از طریق شبکه: دوربین‌های تحت شبکه از شبکه‌های اینترنتی برای انتقال تصاویر استفاده می‌کنند. این امر امکاناتی مانند انتقال داده بر روی فضاهای ابری را فراهم می‌کند که از آن به عنوان فضای ذخیره‌سازی استفاده می‌شود.

۳. قابلیت‌های پیشرفته: دوربین‌های تحت شبکه اغلب دارای قابلیت‌های پیشرفته مانند تشخیص حرکت، شناسایی چهره، و امکانات هوش مصنوعی هستند که این امور را در دوربین‌های مداربسته معمولی به صورت گسترده نمی‌بینیم.

در کل، توانایی ضبط تصاویر در دوربین‌های تحت شبکه به علت استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، امکانات بسیار بالاتری نسبت به دوربین‌های مداربسته معمولی دارند.

هوش مصنوعی دوربین تحت شبکه

هوش مصنوعی به دوربین‌های تحت شبکه قابلیت‌های هوشمندسازی بیشتری می‌بخشد. از جمله این قابلیت‌ها می‌توان به تشخیص هوشمند حرکت اشیاء، تحلیل و شناسایی افراد و اشیاء، سیستم تشخیص چهره با امکانات پیشرفته، هوش محیطی بر اساس تحلیل داده‌های محیطی، پردازش زبان طبیعی برای تفسیر داده‌های صوتی، و پیش‌بینی رفتارها اشاره کرد. این قابلیت‌ها، امکانات افزایش امنیت، کنترل دسترسی، و نظارت هوشمند را در محیط‌های مختلف ارتقا می‌دهند. با بهره‌گیری از تکنولوژی هوش مصنوعی، دوربین‌های تحت شبکه به صورت هوشمندتر و کارآمدتر در حفاظت از امنیت و کنترل محیط‌های مختلف عمل می‌کنند.

1. تشخیص حرکت:
   • دوربین‌های تحت شبکه با استفاده از هوش مصنوعی می‌توانند حرکت‌ها را تشخیص داده و در صورت لزوم، هشدار به مدیران یا سیستم ارسال کنند. این قابلیت در افزایش امنیت و نظارت در زمان واقعی بسیار مؤثر است.
2. تشخیص و شناسایی چهره:
   • دوربین‌های تحت شبکه مجهز به قابلیت تشخیص و شناسایی چهره هستند. این ویژگی به نظارت و کنترل دسترسی در محیط‌های امنیتی کمک می‌کند. هوش مصنوعی با تحلیل ویژگی‌های چهره، افراد را تشخیص داده و در صورت لزوم، اقدامات مشخص شده را اجرا می‌کند.
3. تحلیل تصاویر:
   • با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، دوربین‌های تحت شبکه قادر به تحلیل تصاویر هستند. این تحلیل می‌تواند شامل تشخیص اشیاء، تفکیک بخش‌های مختلف تصویر، و تفسیر واقعیت‌های محیطی باشد.
4. پیش‌بینی رفتار:
   • هوش مصنوعی می‌تواند به دوربین تحت شبکه امکان پیش‌بینی رفتارها و حوادث را بدهد. این قابلیت از طریق تحلیل الگوهای حرکتی و رفتارهای مشخص در محیط، به نظارت هوشمند تر برای امنیت کمک می‌کند.
5. تشخیص اشیاء خطرناک:
   • با استفاده از هوش مصنوعی، دوربین‌های تحت شبکه می‌توانند اشیاء خطرناک را تشخیص داده و به سرعت به سیستم اعلام کنند. این ویژگی در مکان‌هایی که نیاز به تشخیص سریع واکنش دارد، اهمیت زیادی دارد.
6. پردازش زبان طبیعی:
   • برخی از دوربین‌های تحت شبکه با هوش مصنوعی می‌توانند دارای قابلیت پردازش زبان طبیعی باشند. این ویژگی به دستگاه امکان می‌دهد تا اطلاعات صوتی را تشخیص داده و درک کند.
7. پیگیری اشیاء:
   • هوش مصنوعی می‌تواند به دوربین تحت شبکه امکان پیگیری اشیاء متحرک را بدهد. این قابلیت برای نظارت بر حرکت اشیاء مثل وسایل نقلیه یا افراد در محیط‌های گسترده بسیار مفید است.

همچنین، این قابلیت‌های هوش مصنوعی در دوربین‌های تحت شبکه به بهبود کارایی و کاربرد دوربین در حوزه‌های مختلفی از جمله امنیت، نظارت و کنترل دسترسی کمک کرده و تا حد زیادی امکانات تحقیق و توسعه را گسترش داده است.

منابع

•  Blackstone, Sara (October 27, 2019). “Home Surveillance Cameras – Local vs. Cloud Video Storage”. Secure Thoughts. Retrieved November 9, 2019.
• دوربین تحت شبکه، شرکت چشمان بیدار آریا
• “China surveillance streaming platform shut down amid privacy concerns”. Reuters. Retrieved 2020-03-09.
• “The Pros and Cons of IP Cameras”. acctelecom.com. 14 September 2017. Retrieved 2 October 2018.